FAQ

Een heldere uitleg voor beginners in Bitcoin

Staat je vraag hier niet bij? Kijk dan ook eens op cryptogeld.net

Wat is Bitcoin?

Er zijn vele korte antwoorden te geven op deze vraag die allemaal compleet verschillend lijken te zijn en toch allemaal juist. Enkele voorbeelden:

• Een digitale munt
• Een betalingsysteem
• Een gedistribueerd grootboek
• Open source software

In 2008 schreef Satoshi Nakamoto een paper (Ned. vertaling) waarin hij een elektronisch geldsysteem omschrijft waarbij betalingen rechtstreeks tussen twee personen plaatsvinden zonder een tussenpartij. In 2009 heeft dezelfde Satoshi Nakamoto de eerste versie van de Bitcoin software uitgegeven die werkt zoals in het paper beschreven is.

Iedere computer waarop de Bitcoin software geïnstalleerd wordt, wordt onderdeel van het Bitcoin netwerk. Bitcoin transacties worden doorgegeven aan elke computer van het Bitcoin netwerk. Elk van deze computers houdt een lijst bij van alle Bitcoin transacties die er ooit zijn geweest. Deze lijst, ook wel de Blockchain genoemd is in jan 2020 ongeveer 257 GB groot. Er zijn 10.837 computers (jan 2020) die allemaal een kopie van de Blockchain bijhouden. Als er een paar computers wegvallen uit het Bitcoin netwerk heeft dit geen effect. De rest van het netwerk blijft doorgaan met nieuwe transacties opnemen in de Blockchain en zodra een nieuwe computer zich aansluit bij het Bitcoin netwerk ontvangt deze eerst de complete blockchain van de andere computers en daarna weer de nieuwe transacties.

Dit is een revolutionair systeem omdat het niet meer afhankelijk is van één centrale server die alles bijhoudt. (Voorbeelden van andere toepassingen dan betaling vindt je hier.)

Wat is het verschil tussen Bitcoin en andere munteenheden of betalingsmethoden?

Het grote verschil tussen Bitcoin en andere valuta is dat de Bitcoin niet wordt beheerd, uitgegeven, bestuurd of anderszins onder de macht of controle valt van een bank, bedrijf, staat, overheid, organisatie, persoon, website, of andere autoriteit. Het is ook niet gebonden aan een bepaald land of regio, maar wereldwijd toepasbaar.

Wat dat betreft heeft Bitcoin wel iets weg van goud. Dat wordt ook niet uitgegeven of bestuurd door een bedrijf of autoriteit, maar is een vrije, open, onafhankelijke vorm van waarde. Bitcoin wordt soms wel beschouwd als een soort ‘digitaal goud’. Nou kun je tegenwoordig natuurlijk niet meer met goud betalen omdat dat allerlei praktische nadelen heeft, Bitcoin heeft die nadelen niet.

In tegenstelling tot andere valuta kan Bitcoin niet onbeperkt worden ‘gedrukt’. Er is een beperkte hoeveelheid bitcoins wereldwijd. Ook in dat opzicht lijkt Bitcoin op goud.

Bitcoin is virtueel, dat kun je toch niet vergelijken met ‘echt geld’?

Veel mensen denken bij ‘echt geld’ aan briefjes en munten. Maar bijna alle euro’s die er zijn, bestaan alleen digitaal. Meer dan 94% van alle euro’s in omloop, bestaan enkel als getallen in de computers van een banken.

Als er nieuwe euro’s of dollars worden gecreëerd, worden er geen nieuwe munten geslagen of briefjes gedrukt, maar alleen wat getallen aangepast door de bank in hun computer. En we zijn al bekend met meer digitale of elektronische betalingssystemen: PIN, PayPal, iDeal, credit card, en internetbankieren. Dat is ook allemaal digitaal, online, of elektronisch geld.

De euro en dollar zijn dus bijna net zo virtueel als de Bitcoin. En toch blijft de consument contant geld gebruiken om te betalen. Waarom zou dat zijn?

De Euro is gedekt door de banken; maar wie dekt dan de Bitcoin?

Bitcoin is gedekt door wiskundige principes en de kracht van cryptografie. Daar kan niemand wat aan veranderen. Wiskunde blijkt in de praktijk een stuk betrouwbaarder dan garanties of ‘goede intenties’ van banken en overheden.

Ik heb gelezen dat er maar 21 miljoen bitcoins kunnen bestaan. Dat is toch nooit genoeg voor een wereldeconomie?

Er zijn per definitie genoeg bitcoins: omdat bitcoins digitaal zijn kun je ze onbeperkt opdelen in kleinere delen, waardoor er dus altijd voldoende eenheden zijn. De huidige software verwerkt bitcoins tot op honderd miljoensten (dus in feite zijn er niet 21 miljoen eenheden maar 2.1 biljard) en indien nodig kan die nauwkeurigheid nog worden verbeterd.

Zo zie je dat het aantal bitcoins niet uitmaakt. Het maakt wel uit dat er een maximum aan zit, maar het is onbelangrijk welk getal dat precies is. Ook als het er 500 quadriljard zouden zijn, of 4, of 0.00003 bitcoins wereldwijd, dan nog is het per definitie genoeg (namelijk “100%”) voor een complete wereldeconomie.

Overigens, ter vergelijking van die 2.1 biljard Bitcoin-eenheden: de totale wereldwijde hoeveelheid euro’s (giraal plus chartaal) is 10 biljoen, en aan dollars ongeveer zo’n zelfde volume, dus de wereld kan met Bitcoin nog wel even vooruit.

Is Bitcoin een piramidespel?

Nee. Een piramidespel kan alleen blijven bestaan zolang er nieuwe mensen bijkomen. Zodra de laatste mensen zijn ingestapt, klapt een piramidespel in elkaar (met de laatste instappers als slachtoffers). Bitcoin bereikt juist een succesvol hoogtepunt als iedereen het gaat gebruiken. Dan floreert de ‘Bitcoin economie’ maximaal.

Wel is het zo dat de vroege vogels de bitcoins veel goedkoper konden kopen of zelf ‘minen’. Achteraf gezien zou iedereen willen dat ze dat jaren geleden gedaan hadden, maar op dat moment was het voor niemand vanzelfsprekend dat een bitcoin zoveel waard zou worden. Net zoals dat het op dit moment onduidelijk is of de koers over een paar veel lager of juist veel hoger staat. Wij hebben hier wel ideeën over, maar er is niemand die garanties geeft.

Wat zijn de voordelen van Bitcoin?

Ten eerste praktische voordelen: je kunt bitcoins rechtstreeks naar anderen sturen, waar dan ook ter wereld, net zo makkelijk, snel en goedkoop als een email. Zonder tussenkomst of afhankelijkheid van derden, en 100% veilig.

Om deze redenen sluit Bitcoin als betalingsmethode perfect aan bij het online tijdperk waarin we leven, en biedt het grote voordelen ten opzichte van andere valuta en betalingsmethoden. Want paypal, credit cards, internetbankieren, enzovoort zijn in vergelijking met Bitcoin traag, duur, inefficiënt, en je blijft daar afhankelijk van een autoriteit of organisatie (die bovendien een commerciëel belang heeft). Bovendien zijn dit soort diensten lang niet overal ter wereld beschikbaar. Bitcoin werkt wereldwijd, direct en onafhankelijk.

Bitcoin is ook veiliger: er kan niet mee worden gefraudeerd, valsemunterij is onmogelijk. Ook kun je bitcoins back-uppen of op meerdere plaatsen tegelijk bewaren (maar 1 keer uitgeven!).

Een fundamenteel voordeel van Bitcoin is onafhankelijkheid. Met Bitcoin ben je de baas over je eigen geld en betalingsverkeer, zonder dat iemand je rekening kan blokkeren, je geld in beslag kan nemen of andere beperkingen.

Onafhankelijkheid van de overheid is niet alleen een voordeel in landen met onderdrukkende regimes, ook bij ons wordt de behoefte hieraan steeds groter. Denk aan alle berichten over overheidsdiensten die van alles in de gaten houden, betalingsgegevens van Europeanen die door de NSA worden bespioneerd, enzovoort. Steeds striktere wetgeving die iedere vorm van privacy beperken.

Nog veel belangrijker is de onafhankelijkheid van banken. In ons huidige geldsysteem hebben banken een enorme macht, want zij hebben het alleenrecht om geld te scheppen. Banken maken geld uit niets (letterlijk door op een knop te drukken) en brengen het in de economie als schuld (leningen). Particulieren, bedrijven en zelfs de staat moeten dat geld lenen tegen dure rente en wat een enorme lastendruk oplevert. Bitcoin brengt balans in het monopolie dat banken over ons geld en betalingsverkeer hebben. Bitcoin brengt de zeggenschap terug naar de mensen zelf, de eigenlijke gebruikers en eigenaren van het geld.

Er wordt gezegd dat Bitcoin zogenaamd veilig is, maar het is toch al heel vaak gehackt?

Bitcoin is nog nooit gehackt. Wat er gehackt is, zijn op zichzelf staande websites die toevallig Bitcoin-gerelateerde diensten aanboden. Die websites hadden hun veiligheid niet op orde. Als er een geldautomaat wordt leeggeroofd, wijten we dat aan de beveiliging van de geldautomaat en zeggen we ook niet dat de euro gehackt is.

Mensen brengen regelmatig in goed vertrouwen hun bitcoins onder bij een website of andere partij en nemen daarmee onnodig risico. Dat is juist niet nodig bij Bitcoin. Het veiligste en meest betrouwbaar ben je zelf. Er zijn voldoende middelen en beschrijvingen om je bitcoins zelf veilig te beheren en op te slaan.

Hoe weet ik of Bitcoin te vertrouwen is?

Bitcoin is compleet open source, 100% transparant en volledig gedocumenteerd. Als je kennis hebt van programmeren zou je dit dus zelf kunnen nagaan.

En anders spreekt het in ieder geval voor Bitcoin dat duizenden onafhankelijke programmeurs, wiskundigen, hackers (goed- en kwaadschiks), en andere experts van over de hele wereld Bitcoin al jaren nauwkeurig onder de loep nemen. Iets waar inmiddels zoveel geld in omgaat trekt onherroepelijk de aandacht, en tot nu toe is iedereen die er verstand van heeft, het er over eens dat Bitcoin doet wat het belooft en géén veiligheidsgaten, zwakke plekken of achterdeurtjes bevat.

Dit is ook een uitgangspunt van Bitcoin: je kunt het vertrouwen, omdat het niet van vertrouwen afhankelijk is, maar van rotsvaste en verifieerbare wiskundige principes.